Пишува Татјана Столеска – Попоска, дипломиран биолог
При контакт со алерген (како состојка на храна или инхалаторен), човечкото тело создава имуноглобулини од класата E, односно IgE антитела, како одбрана кон внесениот алерген. IgE антителото, кое се создало специфично за одредениот алерген, се врзува за мастоцитите, кои претставуваат ткивни леукоцити од гранулоцитната лоза богати со хистамински гранули.
Во следниот контакт со истиот алерген, IgE антителата врзани со мастоцитите го препознаваат и врзуваат алергенот, по што доаѓа до активација на мастоцитите и нивна дегранулација- ослободување на хистамин и други инфламаторни медијатори во околното ткиво.
Хистаминот и другите медијатори учествуваат во патогенезата на алергиските реакции со локални и системски ефекти, односно вазодилатација, мукозна секреција, нервна стимулација и контракција на мазната мускулатура. Во зависност од алергенот и засегнатотиот орган или ткиво, симптомите на алергија се многубројни.
Инхалаторните алергени најчесто предизвикуваат кивавица, чешање и зголемена секреција од носот, чешаше и зголемено солзење на очите, замор итн. Внесот на алергенот преку храната може да предизвика симптоми слични на астма, генерализиран осип, ангиоедем или гастроинтестинални симптоми како абдоминални болки и дијареа.
Симптомите на алергија најчесто се јавуваат после неколку минути од оброкот или контактот со храна, а во некои случаи можат да бидат и одложени и до неколку часа. Реакциите на инхалаторните алергени најчесто се јавуваат сезонски (на пример полен) или по подолг престој во затворен простор (прашина). Реакциите кон алергени од животни (куче и маче) се јавуваат во текот на целата година.
Кога е потребно да се направи алерготест!
Алергиските тестови се прават во периодите на појава на симптомите бидејќи можат да помогнат во идентификација на антигенот кој е одговорен за појавата на алергија.
Најчесто се користат два типа на дијагностички тестови за дијагноза на алергиските болести.
Тоа се традиционалниот кожeн prick test и алергенско тестирање преку крв.
Недостатоци на традиционалниот prick тест:
1. Се спроведува во in vivo услови,
2. Непријатен при спроведување (особено кај мали деца),
3. Опасност од анафилакса,
4. Контраиндициран при примена на антихистаминици, бета-блокатори и теофилин.
Тестовите за алергенско тестирање преку крв денес се повеќе се користат и го заменуваат традиционалниот prick test. Овие тестови го одредуваат присуството на специфичното IgE антитело кон одреден алерген преку примерок од крв.
Предности на алергенското тестирање преку крв:
1. Се спроведува во in vitro услови,
2. Пријатен за изведување,
3. Сигурен и безбеден за пацеинтот (нема контакт со алергените),
4. Испитување на голем број алергени од само еден примерок крв,
5. Нема контраиндикации кон лекови,
6. Голема сигурност во резултатот.
Во Генеа лабораторија се изведува високо иновативниот алергиски тест од крв AlleisaScreen® од светскиот лидер Mediwiss Analytic GmbH-Германија!
Овој полуквантитативен чип систем за детерминација на алерген-специфични IgE антитела е уникатно решение за 100% сигурен и точен резултат со помош на CCD blocking solution (0% лажно позитивни резултати).
Преку AlleisaScreen® тестот се испитуваат 3 алергиски панели, нутритивен, инхалаторен и педијатриски, секој со по 30 алергени.
Истите се опишани во наредната табела.
Нутритивен панел | Инхалаторен панел | Педијатриски панел |
Позитивна контрола | Позитивна контрола | Позитивна контрола |
Лешници | Dermatophagoides pteronyssinus | Dermatophagoides pteronyssinus |
Кикирики | Dermatophagonides farinaе | Dermatophagonides farinaе |
Пченкарно брашно | Acarus Siro(житна грина) | Полен (Бреза, евла, Леска) |
Бадеми | Бубашваба | Мешани треви |
Сусам | Евла | Амброзија |
Сончоглед (семки) | Бреза | Пелин |
Тиква (семки) | Леска | Мачка |
Соини зрна | Багрем | Куче |
Млеко | Бука | Alternaria alternata (домашна мувла) |
Казеин | Маслинка(полен) | Латекс |
Белка од јајце | Врба | -Lactoalbumin |
Жолчка од јајце | Топола(полен) | – Lactoalbumin |
Компир | Мешани треви | Казеин |
Целер | ‘Рж(полен) | Лактоферитин |
Морков | Пелин | Млеко |
Домат | Коприва | Белка од јајце |
Морска риба-микс | Амброзија | Жолчка од јајце |
Школки-микс | Амброзија кратка | Лешници |
Авокадо | Златошипка | Кикирики |
Смоква | Мачкаа | Пилешко месо |
Киви | Коњ | Школки-микс |
Јаболко | Куче | Морска риба-микс |
Портокал | Морско прасе | Банана |
Банана | Крава | Соини зрна |
Камилица | Зајак | Морков |
Пченично брашно | Латекс | Пченично брашно |
‘Ржано брашно | Penicillum Aspergilus | ‘Ржано брашно |
CCD 1 Bromelain | Cladosporium herbarum | Овесно брашно |
CCD 2 рен пероксидаза | Alternaria alternata (домашна мувла) | Камилица |
CCD 3 Ascorbat оксидаза | CCD мешавина | CCD мешавина |
Тимот на Генеа ви стои на располагање за сите дополнителни информации и објаснувања на темата.
Добрата подготовка и соработка е во интерес на нашите пациенти, особено во делот на давање детална анамнеза и взаемно дефинирање на следните чекори и тип на тестирање.